15 maja 2019
Angina u dzieci – przyczyny, objawy, przebieg, leczenie
Jakie są przyczyny anginy u dzieci?
Angina, zaliczana do ostrych infekcji gardła, w głównej mierze wywoływana jest przez rhino- i adenowirusy. Jednak innym ważnym wektorem przenoszenia tej choroby są także bakterie ropotwórcze, takie jak paciorkowce i gronkowce. Do zakażenia najczęściej dochodzi na drodze kropelkowej, poprzez bezpośredni kontakt z nosicielem bądź osobą chorą. W związku z tym, że najmłodszych najtrudniej uchronić przed infekcją, pediatrzy często odpowiadają przecząco na pytanie rodziców o to, czy dziecko z anginą może wyjść na dwór. Ponieważ angina u dzieci to typowa choroba zakaźna, niezbędne jest wdrożenie odpowiedniego leczenia w warunkach domowej kwarantanny, przynajmniej do momentu zadziałania antybiotyku.
Jakie są pierwsze objawy anginy u dziecka?
Angina u dzieci może objawiać się różnie, w zależności od etiologii choroby. Infekcje wirusowecechują się zwykle lżejszym przebiegiem od tych bakteryjnych. Niezależnie jednak od przyczyny, pierwsze objawy anginy u dziecka oznaczają pojawienie się nalotów w obrębie jamy ustnej oraz charakterystyczny ból gardła nasilający się podczas przełykania. Ponadto, chorzy niejednokrotnie uskarżają się na dyskomfort podczas mówienia czy chociażby samego poruszania żuchwą, co jest wynikiem zapalenia migdałków i powiększenia węzłów chłonnych.
Angina, jako choroba ogólnoustrojowa, w początkowym stadium daje o sobie znać w postaci gorączki. Podwyższonej temperaturze często towarzyszą dreszcze, ból głowy, osłabienie i ogólne złe samopoczucie. Znamienne jest, że angina u dziecka wywołana działaniem wirusów może negatywnie wpływać na funkcjonowanie oczu, nosa, krtani, zatok i jelit.
Angina ropna u dziecka – objawy:
- wysoka gorączka;
- ogólne osłabienie i złe samopoczucie;
- ból mięśni i stawów;
- silny ból gardła, mogący promieniować w stronę ucha;
- trudność w mówieniu i połykaniu;
- biały nalot w obrębie jamy ustnej;
- wydzielina ropna w kryptach migdałków.
Angina wirusowa u dziecka – objawy:
- stan podgorączkowy lub gorączka;
- ogólne osłabienie i złe samopoczucie;
- bóle mięśni i stawów;
- silny ból gardła;
- łaskotanie w krtani;
- pęcherzyki na błonie śluzowej podniebienia miękkiego;
- powiększenie i zaczerwienienie migdałków;
- podrażnienie spojówek;
- kaszel i katar.
Przeczytaj także: Maluch z gorączką – jak przynieść mu ulgę?
Jak wygląda przebieg anginy u dzieci?
Jak już zostało wspomniane, to, w jaki sposób angina u dzieci się przejawia i jak przebiega, jest ściśle uzależnione od jej przyczyny. Angina wirusowa u dziecka daje nieco inne objawy niż ta wywołana przez bakterie, inaczej się także rozwija i inaczej się ją zwalcza.
Angina wirusowa u dzieci często porównywana jest do przeziębienia, ponieważ współtowarzyszą jej objawy charakterystyczne dla infekcji wirusowych. Pierwsze symptomy zauważalne są niemal od razu i utrzymują się przez około tydzień. Dlatego też kaszel czy zatkany nos przy anginie u dziecka bezpośrednio wskazują, że przyczyną choroby jest wirus.
Z kolei najczęściej występująca angina u dzieci o etiologii bakteryjnej, to angina ropna. Jej objawy pojawiają się nagle, bez wcześniejszego wystąpienia jakichkolwiek oznak świadczących o infekcji górnych dróg oddechowych. Pierwsze symptomy dają o sobie znać 2-5 dni od zakażenia i stopniowo zanikają przez okres około dwóch tygodni. Wdrożenie odpowiedniej antybiotykoterapii znacznie przyspiesza leczenie i minimalizuje ryzyko powikłań. Już po kilku dniach stosowania właściwego antybiotyku, kiedy bakterie zostają całkowicie wyeliminowane, a objawy łagodnieją, można sobie pozwolić na krótki spacer.
Zobacz również: Łaskotanie i swędzenie w gardle – objaw chorobowy
Jak leczyć anginę u dziecka?
Angina u dzieci o podłożu bakteryjnym najczęściej jest zwalczana antybiotykoterapią. Jako pierwsza zostaje przypisana penicylina fenoksymetylowa – to substancja naturalna o działaniu bakteriobójczym, zwalczającym chorobotwórcze drobnoustroje w fazie ich aktywnego namnażania.
Drugą możliwością w leczeniu anginy u dzieci jest zastosowanie antybiotyków z klarytromycyną (zakazanych przy anginie w ciąży). Są to preparaty z makrolidów, czyli półsyntetycznych pochodnych erytromycyny, również cechujących się działaniem bakteriobójczym.
Angina u dziecka zarówno ta wywołana paciorkowcem, jak i ta pochodząca od wirusa, musi być leczona objawowo. W obu przypadkach konieczne jest jak najskuteczniejsze zwalczanie uciążliwych symptomów. Jest to o tyle ważne, że przekłada się na dalszy przebieg choroby. W niwelowaniu dokuczliwych objawów pomocne są leki odkażające, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne. Należy także zaznaczyć, że angina musi zostać wyleczona do końca. Bezpodstawne przerwanie kuracji może wywołać nie tylko nawrót choroby, lecz także szereg poważnych powikłań – zalicza się do nich ropień okołomigdałkowy, ropień przestrzeni przygardłowej, a nawet zespół Lemmiere’a, zwany po-anginową sepsą.
Leki na anginę bez recepty dla dzieci
- Na ból i gorączkę podaje się ogólnodostępne leki na bazie ibuprofenu bądź paracetamolu . Działanie tego pierwszego środka cechuje większe spektrum (przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne), lecz ma więcej przeciwwskazań, a paracetamol nie wpływa na stan zapalny.
- W przyspieszeniu regeneracji błony śluzowej jamy ustnej i gardła pomocne są preparaty z benzydaminą, które mogą być aplikowane nawet u najmłodszych. Dodatkowo u nastolatków powyżej 14. roku oprócz preparatów z benzydaminą, stosuje się płukanie jamy ustnejroztworem diklofenaku – niesteroidowego leku przeciwzapalnego.
- Jeśli angina u dziecka objawia się katarem i kaszlem, można zastosować inhalacje z roztworu soli fizjologicznej bądź hipertonicznej.
- W leczeniu anginy u dzieci ważne jest także wzmocnienie odporności, dlatego też pediatrzy przy tego typu schorzeniach często przypisują witaminę C lub suplementowe kompleksy witamin.
Czytaj również: Poranny ból gardła – co może oznaczać?
- R. Zieliński, A. Zakrzewska, Ostre infekcje dróg oddechowych u dzieci – podział morfologiczny, diagnostyka i terapia, Forum Medycyny Rodzinnej 2010, tom 4, nr 5, 366–371 [w:] ,,Via Medica”, [dostęp 30.03. 2019]. https://journals.viamedica.pl/forum_medycyny_rodzinnej/article/view/10061/8562