Częste infekcje układu oddechowego – jak je zwalczyć?

Przebieg i objawy częstych infekcji układu oddechowego

Wyniki badań wykazują, że osoby dorosłe chorują na przeziębienie średnio od 2 do 4 razy w ciągu roku, a dzieci nawet 2 razy częściej. Z wiekiem układ immunologiczny skuteczniej zwalcza wirusy wywołujące choroby przeziębieniowe.

Przeziębienie z reguły wywołują rynowirusy, rzadziej koronawirusy. W przebiegu infekcji dochodzi do zapalenia błony śluzowej nosa, gardła i zatok przynosowych. Objawy pojawiają się dzień, dwa od zakażenia. Pacjenci skarżą się na ból gardła , głowy, mięśni i nieżyt nosa. Do symptomów dołączają też stan podgorączkowy (nieraz gorączka) i dreszcze. Kaszel, początkowo suchy, z czasem zmienia się w mokry (z odkrztuszaniem wydzieliny).

Infekcja ma charakter samoograniczający się. Objawy powinny ustąpić po 7-10 dniach. W pewnych przypadkach, mimo znamion wyleczenia choroby, dochodzi do jej nawrotów.

Co wpływa na obniżenie odporności?

Pacjentom ze skłonnością do częstych przeziębień zaleca się zmianę trybu życia. Na ponowne zachorowania bardziej narażone są osoby stosujące niewłaściwą dietę i spożywające posiłki nieregularnie, unikające systematycznej aktywności fizycznej i żyjące w stresie. Nawrotom infekcji układu oddechowego sprzyja nadużywanie antybiotyków (zwłaszcza w sposób nieuzasadniony), przepracowanie, niedosypianie, częste zmiany klimatu (podróże) i używki. Palenie tytoniu (również bierne) zwiększa podatność na infekcje trudne do wyleczenia.

Nawracające przeziębienia zarówno u dzieci, jak i dorosłych zwykle pojawiają się jesienią i zimą, gdy odporność spada i układ immunologiczny pracuje słabiej. Rzadziej spędza się czas aktywnie na świeżym powietrzu, zwykle stosuje dietę wysokotłuszczową, ubogą w witaminy i składniki mineralne.

Osoby z obniżoną odpornością częściej zapadają na infekcje układu oddechowego o cięższym przebiegu i są bardziej podatne na wpływ wirusa.

Sprawdź również: Przeziębienie u dzieci, przyczyny, objawy

Niedobory odporności – czy mogą przyczyniać się do częstych infekcji dróg oddechowych?

Nawracającym zakażeniom układu oddechowego w okresie od jesieni do wiosny sprzyja długie przebywanie w zamkniętych pomieszczeniach (wirusy szybciej się rozprzestrzeniają). Skłonność do przeziębień zwiększa się również pod wpływem zmian, jakie zachodzą w błonie śluzowej nosa (mogą wywołać je wahania temperatury, zimno).

Częste infekcje, które długo nie chcą ustąpić, powinny skłonić chorego do wizyty u specjalisty. Ustali on, czy przyczyna problemu nie leży w niedoborze odporności. Kiedy układ immunologiczny nieprawidłowo funkcjonuje, dochodzi do zaburzeń odporności. W konsekwencji rozwija się niewydolność mechanizmów obronnych ustroju i organizm staje się podatny na zakażenia. Niedobory odporności mogą przyczyniać się do zakażeń o ciężkim przebiegu , z nietypowymi objawami lub rozsiewem choroby, która powinna przebiegać miejscowo.

Jak leczyć częste infekcje układu oddechowego?

W leczeniu infekcji dróg oddechowych o etiologii wirusowej stosuje się leki przeciwwirusowe, leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Leki przeciwwirusowe hamują namnażanie patogenów, działają immunostymulująco (zwiększają odporność) i aktywizują limfocyty T . Na ból gardła pomagają preparaty z benzydaminą. W niektórych przypadkach zaleca się leki przeciwkaszlowe. Ulgę przynoszą też domowe sposoby – mleko z miodem, płukanie gardła roztworem soli. Chorzy powinni odpoczywać w łóżku i przyjmować dużo płynów niegazowanych (zwłaszcza podczas gorączki).

Warto zauważyć, że kwas acetylosalicylowy (aspiryna) nie zmienia przebiegu choroby, działa tylko przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Nie wolno podawać go dzieciom do 12. roku życia (ze względu na ryzyko wystąpienia zespołu Reye’a).

Na katar zaleca się leki obkurczające naczynia błony śluzowej nosa. Podaje się je miejscowo (maksymalnie przez kilka dni) lub doustnie. Pomagają też preparaty donosowe, jak roztwór soli fizjologicznej czy jałowa woda morska.

W infekcjach wirusowych nie zaleca się antybiotykoterapii . Kuracja, nadużywana w sposób nieuzasadniony, skutkuje wyizolowaniem się szczepów wieloopornych, co istotnie komplikuje leczenie innych chorób układu oddechowego (np. zapalenia płuc ).

Czytaj także: Przeziębienie – leczenie, objawy, jak długo trwa?

Częste infekcje układu oddechowego – profilaktyka

Profilaktyka nawracających infekcji polega na unikaniu dużych skupisk ludzkich i kontaktu z chorymi lub zakażonymi. Należy przestrzegać rygorystycznych zasad higieny i pamiętać o częstym myciu rąk – przez pół minuty wodą z mydłem. Warto odkażać je preparatami na bazie alkoholu.

Pacjenci cierpiący z powodu nawracających przeziębień powinni zrezygnować z używek i stosować zbilansowaną dietę. Organizmowi należy zapewnić odpowiednio długi sen (7-8 godzin w ciągu doby). Osoby narażone na długotrwały stres muszą próbować nad nim zapanować (np. przy pomocy technik relaksacyjnych). Trzeba zadbać o systematyczną aktywność fizyczną o umiarkowanym natężeniu. Wyczerpujące treningi mogą zwiększyć podatność na infekcje. Zaleca się też spacery w odzieży adekwatnej do warunków atmosferycznych.

Przeczytaj również: Co sprzyja infekcjom gardła w okresie letnim?