Chrypka u dziecka – czy to powód do niepokoju?

Chrypka u dziecka podczas infekcji dróg oddechowych

Chrypka oznacza nieprawidłową fonację – głos dziecka staje się szorstki, matowy lub słaby. Powstaje w wyniku zaburzeń drgań fałdów głosowych (strun głosowych) oraz zmian przepływu powietrza w obrębie głośni z laminarnego (liniowego) na turbulentny (pojawiają się duże zawirowania).

Najczęściej chrypkę u dzieci wywołuje proces zapalny, który toczy się w gardle lub krtani. Dzieci na ogół zapadają na wirusowe infekcje gardła – zapaleniu towarzyszą też inne objawy, jak ból, drapanie i suchość w gardle. Często błona śluzowa gardła jest zaczerwieniona, przekrwiona i obrzęknięta.

Krtań u dzieci ma mniejsze parametry i znajduje się wyżej niż u dorosłych, dlatego zapalenia, które ją obejmują, przebiegają nieco inaczej. Zwykle dzieci chorują na zapalenie krtani rozlane. Infekcja przechodzi z górnych dróg oddechowych do krtani i manifestuje się m.in. chrypką. Leczy się ją objawowo.

Chrypka u dzieci występuje również w przebiegu podgłośniowego zapalenia krtani, które (ze względu na groźne napady duszności) może wymagać leczenia szpitalnego.

Czytaj również: Częste infekcje układu oddechowego

Co jeszcze wywołuje chrypkę u dzieci?

Bardzo często chrypka u dzieci pojawia się na skutek nadmiernego forsowania strun głosowych. Dokucza maluchom, które głośno mówią, krzyczą, płaczą. W rezultacie rozwija się obrzęk fałdów głosowych i powstają tzw. guzki śpiewacze (głosowe), czyli niewielkie, symetryczne struktury na fałdach. Leczenie guzków u dzieci na ogół nie jest konieczne (mają tendencję do samoczynnego zanikania z wiekiem).

Chrypka u dzieci może także wynikać z refluksu żołądkowo-przełykowego lub narażania dziecka na palenie bierne i podrażnienia przez dym tytoniowy. Czasem wiąże się z astmą (po długotrwałym leczeniu kortykosteroidami wziewnymi). Do objawu przyczyniają się uszkodzenia mięśni i nerwów unerwiających krtań (po przebytych zabiegach, intubacjach), ewentualnie osłabienie mięśni gardłowych w niedoczynności tarczycy. W rzadkich przypadkach za chrypkę u dzieci odpowiadają wady serca (prowadzące do powiększenia lewego przedsionka) lub nowotwory, które ograniczają ruchy krtani (jak chłoniaki śródpiersia).

Zdarza się, że niewielkie ciało obce (połknięte przez dziecko) utyka w błonie śluzowej krtani, prowadząc do obrzęku i chrypki (należy uważać na ewentualne problemy z oddychaniem). Istnieje też chrypka idiopatyczna u dzieci, której przyczyn nie można ustalić.

Chrypka u dziecka – diagnostyka

Chrypka, która nie trwa dłużej niż 14 dni i wiąże się z infekcją dróg oddechowych, zwykle nie wymaga specjalistycznej diagnostyki. Powinna ustąpić samoczynnie lub po leczeniu przeciwdrobnoustrojowym. Przedłużającą się chrypkę u dziecka, należy skonsultować ze specjalistą, głównie laryngologiem i foniatrą, którzy mogą zlecić dodatkowe badania.

Prócz badań radiologicznych i laryngoskopii, małych pacjentów kieruje się np. na gastroskopię (w celu potwierdzenia choroby refluksowej); przy podejrzeniu niedoczynności tarczycy bada się poziom hormonów tarczycy. Gdy istnieją przesłanki, by sądzić, że chrypka u dziecka ma tło alergiczne, wykonuje się testy skórne. Kiedy lekarz przypuszcza, że objaw wiąże się z wadą serca, zleca USG serca.

Zobacz także: Przerost migdałków u dzieci – przyczyny,metody leczenia

Metody leczenia chrypki u dzieci

Sposób leczenia chrypki u dzieci zależy od jej przyczyny. W infekcjach wirusowych ulgę przynoszą preparaty ziołowe, np. z wyciągiem z prawoślazu, lipy, babki lancetowatej, aronii, czarnego bzu, szałwii i porostu irlandzkiego. W przypadku infekcji bakteryjnych stosuje się leczenie przeciwdrobnoustrojowe, a w podgłośniowym zapaleniu krtani z dusznościami wdraża się glikokortykosteroidy. (Jeśli wraz z chrypką pojawiają się u dziecka duszności, zaleca się konsultację z lekarzem, który ustali, czy konieczna jest hospitalizacja).

Należy zadbać o prawidłowe nawilżanie powietrza i wietrzenie pomieszczeń, w których przebywa dziecko (również w chłodne pory roku). Dolegliwości ze strony gardła łagodzi się przy pomocy leków zawierających substancje działające przeciwzapalnie, antyseptycznie i miejscowo znieczulająco (chlorowodorek benzydaminy). Dziecko powinien oszczędzać głos i pić dużo płynów. Zaleca się napary z siemienia lnianego, które nawilżają błonę śluzową i chronią ją przed podrażnieniami. Ulgę przynoszą syropy z cebuli (o właściwościach bakteriobójczych) i sok z aloesu, który przyspiesza regenerację błon śluzowych.

Przeczytaj również: Ząbkowanie u niemowląt – jak je przetrwać?