20 listopada 2019
Czym jest wirus RSV? Jak długo trwa leczenie?
Co to jest wirus RSV?
Polska nazwa wirusa RSV to „syncytialny wirus nabłonka oddechowego”. RSV jest wyjątkowym przedstawicielem rodziny Paramyxoviridae, której członkowie to osłonkowe jednoniciowe wirusy RNA. RSV zajmuje w tej grupie szczególne miejsce, ponieważ jako jedyny powoduje zlewanie się komórek nabłonka i łączenie ich w syncytia, dzięki czemu łatwiej i szybciej rozprzestrzenia zakażenie z górnego do dolnego odcinka przewodu oddechowego.
Wirus RSV przenosi się drogą kropelkową, przyklejając się do cząsteczek wydzielin fizjologicznych – śliny, kaszlu, kataru. Jest odpowiedzialny przede wszystkim za choroby górnych dróg oddechowych, najczęściej o ciężkim przebiegu. Jak już zostało wspomniane, RSV atakuje głównie dzieci, w tym szczególnie wcześniaki i niemowlęta z zaburzeniami immunologicznymi. Zakażenie wirusem RSV u najmłodszych zwykle kończy się leczeniem szpitalnym, ponieważ w tym przypadku zapalenie oskrzelików objawia się dusznością, stridorem, świszczącym kaszlem, gorączką i ogólnie osłabionym samopoczuciem, czyli objawami grożącymi odwodnieniem lub niedotlenieniem. Z badań epidemiologicznych wynika, że zakażenia wirusem RSV mają charakter sezonowy. Największa zapadalność przypada na okresy osłabionej odporności – przesilenie jesienno-zimowe oraz wczesną wiosnę.
Wirus RSV – objawy u dzieci i dorosłych
Objawy zakażenia wirusem nabłonka oddechowego mogą różnić się w różnych przypadkach. Czynnikiem warunkującym jest tu przede wszystkim wiek pacjenta oraz ogólna kondycja zdrowotna. Najdotkliwiej wirus RSV dotyka dzieci poniżej 2. roku życia. U niemowląt i dzieci do 24. miesiąca ujawnia się przede wszystkim w postaci zapalenia oskrzelików lub płuc, a niekiedy także zapalenia tchawicy czy oskrzeli. W większości przypadków przebieg choroby o takiej etiologii wiąże się z nasilonymi objawami i ciężkim przebiegiem. Najczęstsze symptomy to:
- duszność i utrudnione oddychanie,
- stridor,
- świszczący, narastający kaszel z gęstą obfitą wydzieliną,
- gorączka,
- ogólne osłabienie.
Zwykle choroba rozpoczyna się niewinnie (od kataru i kaszlu), dlatego łatwo pomylić ją ze zwykłym przeziębieniem. Po kilku dniach od zakażenia kaszel zmienia się w świszczący, trzeszczący, co łatwo daje się zauważyć w badaniu osłuchowym. Choroba ma charakter samoograniczający się.
Bardzo rzadko zdarza się, aby infekcja wywołana wirusem RSV przebiegała bezobjawowo. Jeśli tak jest, dotyczy to głównie dzieci starszych, z lepiej wykształconym systemem odpornościowym. Podobnie niegroźnie objawia się wirus RSV u dorosłych – zwykle dolegliwości są skąpe, zbliżone do infekcji przeziębieniowej.
Przeczytaj również: Na jakie objawy pomaga paracetamol? Sprawdź dawkowanie, działanie i skutki uboczne
Wirus RSV – leczenie
Leczenie zakażeń wywołanych wirusem RSV jest doraźne, objawowe. Antybiotykoterapię stosuje się wyłącznie przy powikłaniach i nadkażeniach bakteryjnych. Działanie terapeutyczne najczęściej ogranicza się do:
- podawania środków miejscowo znieczulających ból gardła,
- kontrolowania temperatury ciała, a w razie konieczności zastosowania leków przeciwgorączkowych,
- odpowiedniego nawodnienia.
Przy nasilonych objawach, dusznościach, problemach z oddychaniem, stosuje się tlenoterapię, a niekiedy nawet intubację.
Zakażenie wirusem RSV ma charakter samoograniczający się, a proces wydawania chorobotwórczych drobnoustrojów z organizmu może trwać od 1 do 3 tygodni, w zależności od czasu rozpoznania choroby, nasilenia jej objawów oraz cech indywidualnych pacjenta. U niemowląt z upośledzoną odpornością ten okres zwykle wydłuża się do kilku miesięcy.
Okres inkubacji choroby trwa około 5 dni, po których rozpoczyna się rozprzestrzenianie zakażenia z górnego do dolnego odcinka dróg oddechowych – u niemowląt penetracja wirusa do płuc czy oskrzelików zajmuje od 1 do 3 dni. Następnie dochodzi do nasilenia objawów, świadczących o zwiększonej replikacji patogenu. Wydalanie wirusa rozpoczyna się wraz z momentem stopniowego ustępowania dolegliwości. Odpowiedź humoralna w klasie IgM wytwarza się w ciągu 5-10 dni od momentu zakażenia, odporność nabyta tworzy się przez około miesiąc.
Zobacz także: Fenylefryna – przy jakich schorzeniach i objawach jest stosowana?
Czy wirus RSV może wrócić?
Zakażenie wirusem RSV może pojawić się ponownie. Szacuje się, że nawrót choroby może występować u 20% cztero-, pięciolatków i nawet u 70% trzylatków, u których zapalenie oskrzelików lub płuc wywołane RSV pojawiło się przed 2. rokiem życia. W grupie ryzyka ponownego zakażenia znajdują się dzieci z zaburzeniami odporności, astmą oskrzelową, obniżonym napięciem mięśniowym, a także mające rodzeństwo w wieku przedszkolnym oraz będące biernymi palaczami.
Sprawdź: Jakie są przyczyny bólu stawów?