25 czerwca 2019

8 sprawdzonych porad, jak zapobiec przeziębieniu

Skąd się bierze przeziębienie?

Wiele osób jest przekonanych, że przeziębienie bierze się z zimna, na co wskazuje sama nazwa choroby. Jednak nie jest to do końca prawda, a jedynie skrót myślowy. Nie chorujemy z samego wyziębienia organizmu, chociaż obniżenie temperatury ciała ma tu spore znaczenie. Według obecnego stanu badań za przeziębienie odpowiedzialnych jest niemal 200 różnych wirusów, z czego 100 to odmienne serotypy samego rhinowirusa (HRV). Owe rhinowirusy wykazują prelydekację do lokowania się w obszarze zatok i nosogardzieli, a co równie ważne, optymalną dla ich rozwoju jest temperatura wynosząca 33-34 stopnie C, czyli taka, która występuje właśnie w przewodach nosowych człowieka.

Poza rodzajem czynnika etiologicznego o rozwoju choroby decyduje także układ odpornościowy. Amerykańscy immunolodzy z Uniwersytetu z Yale, zastanawiając się na tym, dlaczego wirusy szybciej namnażają się w niższej temperaturze, stwierdzili, że oziębienie organizmu znacznie osłabia odpornościowe mechanizmy obronne. Innymi słowy, spadek temperatury ciała negatywnie wpływa na system immunologiczny, co umożliwia inwazję drobnoustrojów, a więc i inkubację choroby.

Jak długo zaraża wirus przeziębienia?

Zarażanie przeziębieniem trwa od 1 do 2 dni przed pojawieniem się pierwszych objawów infekcji, a kończy się dopiero około 4 doby po ustąpieniu wszystkich dolegliwości. Przeziębienie jestnajgroźniejsze w pierwszym stadium, kiedy jego symptomy stają się najbardziej nasilone. Ponieważ infekcje wirusowe są samoograniczające się, organizm sukcesywnie wydala wirusy wraz z wydzielinami fizjologicznymi. Dlatego też najłatwiej zarazić się przeziębieniem od osoby, która kaszle i kicha. Oczywiście należy przy tym pamiętać, że chorobotwórcze drobnoustroje przenoszą się drogą kropelkową, więc zostają rozprzestrzenione również w trakcie mówienia, a nawet samego oddychania. Ponadto wiele z nich osiada na przedmiotach codziennego użytku, gdzie utrzymują się nawet przez kilka godzin! Obecność zarazków na rzeczach z przestrzeni publicznej stanowi główny wektor ich rozprzestrzeniania się na drodze pokarmowej. Zdrowy człowiek dotyka klamki czy poręczy uprzednio trzymanej przez chorego, po czym, nie myjąc rąk, spożywa posiłek – to częsty scenariusz przeziębienia.

Przeczytaj również: Skuteczne domowe sposoby na ból gardła

Kto jest najbardziej narażony na przeziębienie?

Biorąc pod uwagę powyższe, łatwo wyjaśnić, dlaczego ,,epidemie” przeziębienia tak często zdarzają się w przedszkolach, szkołach i miejscach pracy. Przestrzeń publiczna jest pełna chorobotwórczych drobnoustrojów obecnych nie tylko w powietrzu, lecz także na ogólnodostępnych przedmiotach.

Jak pokazują badania, częstotliwość zachorowań na przeziębienie jest wprost proporcjonalna do wieku. Im człowiek starszy, tym rzadziej przechodzi infekcje wirusowe. Istota tej zależności leży w mechanizmie działania układu immunologicznego. Odporność w trakcie pierwszego starcia z danym patogenem zapamiętuje go, dzięki czemu przy kolejnym ataku może się skutecznie bronić, zwalczając chorobę w zarodku. Jednak mimo wspaniałej pracy pamięciowej organizmu, ilość obecnych w naszym środowisku wirusów oraz tempo ich mutacji, sprawiają, że przeziębienie jest jedną z najczęściej występujących chorób. W ujęciu statystycznym dorosły zapada na nie średnio 3 razy w ciągu roku, a dziecko nawet ponad dwa razy częściej! Zresztą to właśnie dzieci przedszkolne stanowią największą grupę ryzyka, a tuż za nimi uplasowują się osoby o osłabionej lub zaburzonej odporności.

Zobacz także: Maluch z gorączką – jak przynieść mu ulgę?

8 porad, jak zapobiec przeziębieniu?

Jak zapobiec przeziębieniu na co dzień?

1. Mycie i dokładne suszenie rąk. To sposób, mówiący, jak zapobiec przeziębieniu, który wiele osób traktuje jak banał. Jednak liczne badania pokazują, że to właśnie dbanie o codzienną higienę dłoni w dużej mierze ogranicza rozprzestrzenianie się chorobotwórczych drobnoustrojów, bytujących na przedmiotach codziennego użytku. Jak prawidłowo powinno się myć ręce? Przede wszystkim należy użyć do tego ciepłej wody i mydła. Ręce trzeba mydlić przynajmniej przez 15 sekund na całej powierzchni aż do nadgarstków – od zewnątrz i wewnątrz oraz między palcami, tę technikę można podpatrzeć u lekarzy z filmów. Oprócz samego mycia bardzo ważne jest wytarcie skóry do sucha!

2. Stosowanie środków dezynfekujących. Preparaty odkażające to doskonała alternatywa na to, jak zapobiec przeziębieniu, kiedy nie można pozwolić sobie na częste mycie rąk. Rodzaj wykonywanej pracy czy chociażby długa podróż wymuszają korzystanie z rzeczy należących do przestrzeni publicznej, a jednocześnie ograniczają możliwość skorzystania z łazienki. Tu na pomoc przychodzą ogólnodostępne środki odkażające na bazie alkoholu, które usuwają większość zarazków bez konieczności użycia wody, mydła czy ręcznika.

3. Unikanie zatłoczonych miejsc w okresach największej zachorowalności. W Polsce największa zapadalność na infekcje wirusowe trwa przez kilka miesięcy z przełomu jesienno-zimowego oraz przedwiośnia. Chociaż trzymanie się z dala od skupisk ludności to bardzo skuteczny sposób, jego wykonanie może rodzić pewne trudności. Niemniej jednak, jeśli można pozwolić sobie na omijanie tłumów, warto z takiej możliwości skorzystać, dla własnego zdrowia!

4. Ograniczanie stresu. Zostało już wielokrotnie udowodnione, że chroniczny stres oddziałuje na układ immunologiczny. Wytwarzanie kortyzolu i adrenaliny przekłada się na zmniejszenie liczby komórek odpornościowych w krwi, przez co organizm gorzej radzi sobie w starciu z chorobotwórczymi intruzami. Redukowanie stresu i ,,pozytywne nastawienie” to nie tylko zapobieganie przeziębieniu, lecz także naturalne wspieranie odporności.

5. Regularne wykonywanie ćwiczeń fizycznych o umiarkowanym natężeniu. Naukowcy są zgodni, że nieaktywny tryb życia znacznie zwiększa podatność na choroby. Dlatego też doskonałym rozwiązaniem, jak zapobiec przeziębieniu i grypie, jest uprawianie sportów. Według badań umiarkowany wysiłek fizyczny, wykonywany regularnie przez 1-2 godziny dziennie zmniejsza nawet o 35% ryzyko wystąpienia infekcji górnych dróg oddechowych. Regularne wykonywanie ćwiczeń nie musi wiązać się z zakupem karnetu na siłownię, aby podnieść zdolności obronne swojego organizmu, wystarczy żwawy spacer z psem lub jazda na rowerze!

Jak zapobiec rozwojowi przeziębienia?

6. Leczenie najwcześniejszych objawów przeziębienia ma duże znaczenie w zwalczaniu choroby. Dlatego też sprawdzonym sposobem, jak zapobiec przeziębieniu, jest stosowanie leczenia doraźnego już od pierwszej chwili pojawienia się danych dolegliwości. Co jest dobre na przeziębienie? Wśród medykamentów pomagających w infekcjach wirusowych są przede wszystkim preparaty przeciwgorączkowe i przeciwbólowe, środki obkurczające błonę śluzową nosa, tabletki lub aerozole łagodzące ból gardła oraz syropy na kaszel suchy czy mokry. Oprócz farmaceutyków o działaniu lokalnym dziś dostępne są także wielozadaniowe leki bez recepty, które dzięki połączeniu różnych substancji aktywnych, jak na przykład paracetamolu i fenylefryny, pomagają jednocześnie obniżyć gorączkę, zmniejszyć ból oraz udrożnić zatkany nos.

7. Ponieważ przeziębienie jest chorobą samoograniczającą się, bardzo ważne jest, aby wspomóc organizm w usuwaniu chorobotwórczych drobnoustrojów. Najlepszym sposobem, jak szybko zapobiec przeziębieniu, jest picie dużej ilości ciepłych płynów. Zwiększone nawodnienie może wspomóc rozrzedzenie zalegającej w nosie wydzieliny oraz stymulować pracę nerek. Ponadto, spożywając ciepłą herbatę z cytryną lub miodem, abstrahując już od ich wartości prozdrowotnych, podnosi się temperaturę w obrębie nosogardzieli, a więc czyni środowisko wirusów mniej przyjaznym.

8. Podczas infekcji warto zwiększyć podaż witaminy C z rutyną. To substancje działające obkurczająco na naczynia krwionośne, dzięki czemu wzmacnia się błonę śluzową nosa, która staje się naturalną barierą, chroniącą przed przenikaniem zarazków do organizmu.

Czytaj również: Miód na przeziębienie – czy faktycznie działa?

  • Mejza F., Przeziębienie, ,,Medycyna praktyczna”, plik jednostki ,,pssemalbork.pis.gov.pl”, [dostęp 13.05.2018] https://pssemalbork.pis.gov.pl/plikijednostki/wssegdansk/pssemalbork/userfiles/file/Epidemiologia/gazetka_przeziebienie.pdf
  • Mańka M., Substancje lecznicze stosowane w przeziębieniu, ,,Lek w polsce”, 14.08.2014 [dostęp 13.05.2019] http://www.lekwpolsce.pl/download.php?dokid=54214f4fb229e