02 września 2019
Zapalenie gardła po intubacji – jak radzić sobie z podrażnieniem gardła po intubacji?
Skąd bierze się ból gardła po intubacji?
Przy wielu operacjach podanie znieczulenia ogólnego jest koniecznością. Narkoza zapewnia nie tylko komfort pacjenta, lecz także zwiększa bezpieczeństwo przeprowadzanego zabiegu. A ponieważ u osób nieprzytomnych drogi oddechowe mogą zacząć się zapadać, niezbędne jest zabezpieczenie ich drożności właśnie za pomocą intubacji. Niekiedy wystarczające jest podanie maski krtaniowej, aczkolwiek przy dłuższych operacjach standardowo zakłada się rurkę intubacyjną. Jej wprowadzenie jest dość trudne technicznie, wymaga doświadczenia i pewnej ręki. Dla ułatwienia całej procedury pacjent otrzymuje leki zwiotczające mięśnie, dzięki którym przeprowadzenie systemu wentylacyjnego przez usta lub nos i gardło do tchawicy jest ułatwione. Niemniej jednak intubacja jest jedną z tych procedur medycznych, które określa się mianem inwazyjnych ingerencji. Inwazyjnych, a więc często kończącymi się powikłaniami. W przypadku intubacji najczęściej są to powikłania łagodne, czyli właśnie podrażnione gardło, ból przy przełykaniu oraz chrypka. Takie dolegliwości pojawiają się u prawie wszystkich pacjentów, którzy byli zaintubowani przez ponad 48 godzin. Dlaczego? Przede wszystkim z tego powodu, że po intubacji może dojść do wysuszenia i podrażnienia błony śluzowej. A biorąc pod uwagę, że po operacji pacjent siłą rzeczy musi oddychać, jeść, pić i mówić, gardło oraz jama ustna łatwo zostają po prostu nadwyrężone, co sygnalizują dokuczliwymi objawami.
Jak łagodzić podrażnienie gardła po intubacji?
Pewnym sposobem na to, aby złagodzić ból i podrażnione gardło po intubacji, jest zastosowanie działań prewencyjnych. Chodzi tu głównie o uzyskanie szczegółowych informacji dotyczących planowanej procedury medycznej – przygotowania do operacji, jej przebiegu oraz tego, czego można się po niej spodziewać. Wiedząc, co się będzie działo, można ograniczyć stres, który obniża samopoczucie, a tym samym wzmacnia wszelkie odczuwane dolegliwości. Poprawa samopoczucia jest jednym z podstawowych celów, do jakich dąży się podczas leczenia. Łagodzenie objawów korzystnie wpływa na komfort pacjenta, a jak dowiedziono, kondycja psychiczna odgrywa znaczącą rolę w okresie rekonwalescencji. To dlatego tak często po operacjach zaleca się doraźne leczenie farmakologiczne. Najczęściej polega ono na podawaniu środków przeciwbólowych indywidualnie według potrzeb chorego. Obok preparatów o działaniu ogólnoustrojowym (paracetamol, ibuprofen, ketoprofen), zwykle lekarz przepisuje również leki o działaniu miejscowym. Wśród nich znajdują się aerozole lub roztwory do płukania, na przykład na bazie benzydaminy – niesteroidowego leku przeciwzapalnego, przeciwbólowego, przeciwobrzękowego i działającego antyseptycznie.
Aby złagodzić podrażnione gardło, można ponadto sięgnąć po domowe sposoby na ból gardła, takie jak picie naparu z siemienia lnianego, który tworzy na błonie śluzowej specjalny film ochronny, ułatwiając jej gojenie. Duże znaczenie ma także sposób odżywiania się. Poza leczeniem objawowym przez 2 tygodnie po operacji wskazane jest przestrzeganie lekkostrawnej diety. Ważne miejsce zajmują w niej płyny. Łagodzenie bólu gardła po intubacji wymaga przyjmowania ponad 2 litrów wody dziennie, co sprzyja nawilżeniu błony śluzowej. Warto sięgać po zimne napoje (wodę), dzięki którym naczynia krwionośne obkurczają się, a obrzęk szybciej zniknie.
Zobacz także: Zapalenie krtani u dziecka – jak sobie z nim radzić?
Jak leczyć zapalenie gardła po intubacji?
Jak długo boli gardło po intubacji? Zwykle kilka dni. Jeśli jednak dolegliwości gardłowe nie ustępują w przeciągu tygodnia, należy zgłosić się do lekarza. Może zdarzyć się, że w efekcie podrażnienia błony śluzowej doszło do inkubacji chorobotwórczych drobnoustrojów wywołujących stan zapalny gardła. Angina po intubacji pojawia się jako skutek nadkażenia bakteryjnego, więc często wymaga wdrożenia antybiotykoterapii. W niektórych przypadkach utrzymujący się, silny ból gardła może świadczyć o uszkodzeniach mechanicznych, jakie powstały w trakcie przeprowadzania systemu wentylacyjnego. Porażenie strun głosowych po intubacji jest jednym z najczęściej występujących powikłań tego typu. Uszkodzenie nerwów krtaniowych, będące skutkiem urazu intubacyjnego, może być jedno- lub obustronne i objawiać się poza bólem gardła, a także uczuciem duszności, zachłystywaniem się podczas spożywania posiłków oraz problemami z głosem. Leczenie porażenia strun głosowych po intubacji zależy od rodzaju i stopnia nasilenia objawów. Aczkolwiek terapia może obejmować leczenie farmakologiczne, fizykoterapię, a w cięższych przypadkach również metody chirurgiczne.
Podsumowując, podrażnione gardło po intubacji jest objawem bardzo dokuczliwym, który z pewnością niekorzystnie wpływa na samopoczucie chorego. Dlatego też tak ważne jest podejmowanie leczenia objawowego. Łagodzenie bólu gardła po intubacji polega na:
- przyjmowaniu ogólnoustrojowych środków przeciwbólowych,
- przyjmowaniu leków wykazujących miejscowe działanie znieczulające, przeciwzapalne, przeciwobrzękowe i antyseptyczne,
- przestrzeganiu lekkostrawnej diety,
- zwiększeniu spożywanych płynów, zwłaszcza zimnych,
- ograniczeniu aktywności fizycznej,
- oszczędzaniu gardła.
Stosując się do zaleceń lekarza, ból gardła po intubacji powinien minąć samoistnie w przeciągu kilku dni, a przy tym przebiegać bez większego dyskomfortu. Jeżeli tak się nie stanie, należy skonsultować się z lekarzem, a w razie bardzo nasilonych objawów skorzystać z pomocy laryngologa.
Przeczytaj także: Angina bakteryjna – objawy metody leczenia. Jak rozpoznać rodzaj anginy?
- M. Krajewski, Jak złagodzić ból w obrębie gardła i jamy ustnej po zabiegu?, ,,byczdrowym.info”, [dostęp 21.08.2019] http://www.byczdrowym.info/zdrowy-oddech/jak-zlagodzic-bol-w-obrebie-gardla-i-jamy-ustnej-po-zabiegu
- Rozmowa z anestezjologiem, lek. Martą Golisz, ,,Blog. Szpital św. Wojciecha”, [dostęp 21.08.2019]
- Intubacja, ,,Morfeusz 2001. Anestezjologiczny serwis edukacyjny dla pacjentów”, 18.10.2012, [dostęp 21.08.2019] http://znieczulenie.webd.pl/narkoza.ogolne/intubacja1.html